
ÖĞRENMEK KOLAY AMA NASIL ÖĞRENECEĞİNİ BİLİRSEN…
20 Şubat 2023
SORALIM… ÖĞRENELİM…
20 Şubat 2023Soru sormak insan yaşamının olmazsa olmazlarından biridir. Peki, hangi amaçla soru sorarız?
Öğrenmek için; “okuduğun kitapta neler anlatıyor?”, “bu şiirde ne anlatmak istiyor?”, “şu kavramı bana açıklar mısın?”, “konuyu anlatır mısın?” gibi bilmediğimiz bir konu, kavram ve kazanımı öğrenmek ve bilgi dağarcığımızı artırmaktır amacımız. Böylece yapabilirliğimizi artırırız.
Tatmin olmak için; “sence bu kıyafet bana yakışmış mı?”, “yazımı beğendin mi?”, “sunumum nasıldı?”, “çizdiğim resim güzel mi?” vb. uyguladığımız bir durumun muhatabımız tarafından beğenilmesi, desteklenmesi, motive edilmesi, onay verilmesidir amacımız. Böylece yaptığımız işten emin oluruz. Bu da bizi tatmin eder.
Öğretmek için; bildiğimiz konu, kavram ve kazanımın muhataplarımıza öğretilmesini amaçlar. Böylece soruyu sorduğumuz kişilere bu konuyu anlatıp kavratabilelim. “arkadaşın yaptığın bu davranıştan sonra ne hissetmiştir?”, “iletişim araçları olmadan insanoğlu nasıl iletişim kurardı?”, “bu kavram hakkında fikri olan var mı?”, “bu aracı nerelerde kullanabiliriz?”
Zor duruma düşürmek için; “ hadi söyle bakalım bu nedir?”, “şimdi sana zor bir soru soracağım bakalım bilebilecek misin?”, “bakalım bunu da yapabilecek misin? Yap da göreyim” vb. bildiği halde yaşının ve seviyesinin üzerinde sorular sorarak sıkıntıya düşmesini sağlamak ve bundan keyif almak.
İletişim kurmak için; “ adın ne?”, “nerelisin?”, “nereye gidiyorsun?”, “ne yapıyorsun?”, “iyi misin?”, “nelerden hoşlanıyorsun?”, “hangi takımı tutuyorsun?”, “hangi oyunları biliyorsun?” vb. karşımızdaki kişinin bizimle ilgilenmesi, konuşması için, bizim onu tanımaya yönelik sorduğumuz sorulardır.
Düşünmek ve düşündürmek için; “yaptığın davranış doğru mu?”, “daha başka ne yapmalısın?”, “gerekli mi?”, “gerçekten mi?”, “sen olsaydın ne yapardın?”, “iyi düşündün mü?”, “sence elimde ne var?”, “kararını verebildin mi?” vb. olay ve durumların kişiselleştirilerek derinlemesine irdelendiği sorulardır.
Zaman kazanmak için; “ ne demek bu şimdi?”, “nerede olmuş bu olay?”, “ne yapalım?”, “nasıl olmuş?”, “ne zaman gelecek?”, “gelecek mi?”, “bunu bir değerlendirelim mi? vb. o andaki durumu kurtarmak, zaman kazanmak, durumu tam anlayabilmek için sorulan sorulardır.
Yardım için; “bana da öğretir misin?”, “sana anlatayım mı?”, “senin için araştırayım mı?”, “yardım edebilir miyim?”, “ sizin için ne yapabilirim?”, “bir sıkıntın mı var?” vb. karşımızdaki kişinin işlerini kolaylaştırmak, sorunlarına ortak olmak amacıyla sorulan sorulardır.
Sevindirmek için; “bil bakalım bugün ne oldu?”, “senin için ne aldım biliyor musun?”, “seni ne kadar çok sevdiğimi biliyor musun?”, “babacığım sana ne almamı isterdin?” vb. karşımızdaki kişinin sevinip mutlu olmasını sağlayan sorulardır.
Üzmek için; “bu kıyafeti çok mu aradın?”, “yine mi sen”, “bunun sana gerçekten yakıştığını düşünüyor musun?”, “zeki olduğunu mu zannediyorsun?”, “bu konuyu bildiğini mi düşünüyorsun?”, “ neden bu kadar düşük puan aldın?” vb. duyduğumuzda üzüleceğimiz sorulardır.
Kızmak için; “niye yaptın?”, “neden geç kaldın?”, “neden çalışmadın?”, “ödevlerini neden yapmadın?”, “bu iş böyle mi yapılır?” vb. sorgulamak ve yanlış yaptığını göstermek maksadıyla sorulan sorulardır.
Ne kadarda çok soru ve çeşidi var görüyor musunuz? Bence soru sormak bir sanattır.
“Cevapları olan değil, soruları olan insanları dinleyin.” Albert Einstein
Ama hangi sorular…